Để tiếp tục lan tỏa thành quả xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, đô thị văn minh của huyện góp phần hoàn thành thắng lợi mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ 26, nhiệm kỳ 2020
- 2025; tạo niềm phấn khởi, tự
hào của cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ
trang và Nhân dân trong huyện, đồng thời quảng bá, tôn vinh những giá trị văn hóa, lịch sử đặc sắc của di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Đền Đồng Cổ và truyền thống văn hóa, con người Yên Định .
Sau gần 13 năm triển khai xây dựng nông thôn mới với xuất phát điểm rất thấp, vừa qua, huyện Yên Định (tỉnh Thanh Hóa) đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2024. Với kết quả này, Yên Định trở thành huyện thứ 2 của tỉnh Thanh Hóa đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Đáng chú ý, huyện đã về đích nông thôn mới nâng cao sớm hơn kế hoạch 1 năm.
Ngược dòng thời gian cách đây gần 13 năm về trước, Yên Định bắt tay xây dựng NTM với khó khăn tứ bề. Vốn là huyện thuần nông, kinh tế chưa phát triển, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội thiếu đồng bộ, đời sống nhân dân còn khó khăn, thu nhập bình quân đầu người mới chỉ đạt 18,26 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo tới 22,35%, bình quân các xã mới đạt 3/19 tiêu chí NTM…
Thời điểm này, ngoài những khó khăn về kinh tế, nguồn lực, cản trở lớn với Yên Định trong hành trình đổi mới, vươn lên còn đến từ nhận thức, suy nghĩ của người dân và một phần cán bộ, đảng viên, đó là tư tưởng thụ động trông chờ vào sự đầu tư của Nhà nước trong xây dựng NTM.
au dấu mốc quan trọng năm 2015 trở thành huyện NTM, với tinh thần không “ngủ quên” trên thành tích và xây dựng NTM là hành trình xuyên suốt, không có điểm dừng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Yên Định lại tiếp tục phấn đấu đưa huyện nhà tới đích NTM nâng cao.
Bắt tay vào xây dựng NTM nâng cao, bên cạnh những thuận lợi, hành trình tiến tới NTM nâng cao của Yên Định cũng phải trải qua không ít gian nan, thách thức. Bất chấp những khó khăn, thách thức trên, hướng tới mục tiêu củng cố, duy trì 19 tiêu chí xã NTM đã đạt, đồng thời xây dựng, nâng cao chất lượng các tiêu chí hướng xã đạt chuẩn NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, về đích NTM mới nâng cao trong năm 2024 (trước kế hoạch 1 năm)… để hỗ trợ, kích cầu các xã trong việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng theo bộ tiêu chí NTM nâng cao mới được ban hành, cùng với việc kiện toàn Ban Chỉ đạo xây dựng NTM cấp huyện, cấp xã, năm 2023, HĐND huyện đã ra Nghị quyết về việc hỗ trợ kinh phí thực hiện chương trình phát triển nông nghiệp và xây dựng NTM về phát triển giao thông; xây dựng, chỉnh trang nhà cửa, công trình vệ sinh môi trường khu dân cư. Ngoài ra còn có chính sách hỗ trợ đáng kể cho các chủ thể sản phẩm OCOP, hỗ trợ các gia đình cải tạo vườn tạp, xây dựng công trình xử lý rác thải, sử dụng nước sạch.
Từ nguồn lực đầu tư cho xây dựng NTM trên, đến nay hệ thống giao thông, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội trên địa bàn Yên Định đã được xây dựng đồng bộ, hoàn chỉnh với 54,2km đường huyện; 161km đường xã và đô thị; 338,5km đường thôn; 255,8km đường ngõ xóm; 516,8km đường trục chính nội đồng được xây mới hoặc nâng cấp mở rộng, bê tông hóa. Hệ thống thủy lợi, điện, thông tin truyền thông được đầu tư đồng bộ, đáp ứng nhu cầu sản xuất, sinh hoạt của người dân và phát triển sản xuất, kinh doanh.
Cơ sở vật chất, trang thiết bị ngành giáo dục, y tế, văn hóa khang trang, hiện đại, đạt chuẩn theo quy định. Đặc biệt, cùng với sự thay đổi về cơ sở hạ tầng, về đời sống vật chất, tinh thần, ý thức và nhận thức của người dân cũng được nâng cao rõ rệt, tạo nên sự thay đổi sâu sắc cho bộ mặt làng quê tươi sáng với những khu dân cư, thôn xóm sạch, đẹp “đường có hoa, nhà có số, hạ tầng kiên cố” đã tạo nên những thôn, làng, khu dân cư văn minh, xanh sạch đẹp như phố phường nơi đô thị.
Sự phát triển của kết cấu hạ tầng, nhất là hệ thống giao thông và các chương trình đầu tư cho chuyển đổi cơ cấu, sản xuất quy mô lớn theo chuỗi giá trị, phát triển sản phẩm OCOP… đã thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Sản xuất nông nghiệp phát triển mạnh theo hướng quy mô lớn, tạo ra các sản phẩm hàng hóa có giá trị kinh tế cao, thay thế dần hình thức sản xuất nhỏ lẻ, manh mún. Cùng với đó, hoạt động thương mại, dịch vụ cũng có bước tăng trưởng mạnh mẽ, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của nhân dân. Nhờ đó, sau gần 13 năm xây dựng NTM, nhất là trong giai đoạn 2021 -2025 đến nay, Yên Định đã đạt được những kết quả toàn diện trong mọi lĩnh vực.
Về kinh tế, Yên Định luôn duy trì mức tăng trưởng cao, nhiều năm trong top đầu của tỉnh với tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân hàng năm, giai đoạn 2021-2023 đạt 11,3%. Năng lực sản xuất, quy mô nền kinh tế ngày càng tăng. Trong đó, quy mô giá trị sản xuất giai đoạn 2021-2023 đạt 58.530 tỷ đồng (đứng thứ 5 toàn tỉnh). Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp, xây dựng, giảm tỷ trọng nông nghiệp. Giai đoạn 2021-2023, sản xuất công nghiệp, xây dựng đạt 16,3%/năm, trong đó ngành công nghiệp tăng 18,31%/năm, trở thành ngành kinh tế chủ lực của huyện...
Đến tháng 10/2024, huyện Yên Định có 22 trên 22 xã đạt chuẩn nông thôn mới (đạt 100 phần trăm ); 11/22 xã đạt chuẩn NTM nâng cao (đạt 50%); 3/22 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu (đạt 13,6%); huyện duy trì đạt chuẩn 9/9 tiêu chí huyện NTM, đạt chuẩn 9/9 tiêu chí huyện NTM nâng cao.
Tỷ lệ hài lòng của người dân đối với xây dựng NTM nâng cao trên địa bàn huyện đạt 99,93%. Tổng huy động nguồn lực cho xây dựng NTM huyện Yên Định giai đoạn 2011 - 2024 là 17.928 tỷ đồng, trong đó ngân sách các cấp chiếm 26,78%; huy động từ Nhân dân chiếm 61,03%; nguồn vốn khác chiếm 12,19%.
Huyện Yên Định đã phát triển toàn diện và bền vững, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại. Quy hoạch xây dựng vùng huyện Yên Định đến năm 2045 đã được phê duyệt; huyện có 16 xã đã được phê duyệt đồ án quy hoạch chung xây dựng xã giai đoạn 2021 - 2030; có 4 thị trấn và 6 xã được UBND tỉnh phê duyệt đồ án quy hoạch chung đô thị.
Huyện luôn duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, nhiều năm liên tục nằm trong tốp đầu của tỉnh. Tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân hàng năm giai đoạn 2016 - 2023 đạt 9,96%. Quy mô giá trị sản xuất giai đoạn 2021 - 2023 đạt 58.530 tỷ đồng (đứng thứ 5 toàn tỉnh). Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực. Thu nhập bình quân đầu người năm 2024 đạt 73,20 triệu đồng (tăng 2,66 lần so với năm 2015).
Môi trường đầu tư kinh doanh được cải thiện, năm 2023 chỉ số cải cách hành chính cấp huyện đứng thứ 4 toàn tỉnh, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp huyện đứng thứ 10 toàn tỉnh.
Chất lượng hoạt động văn hoá ngày càng được nâng cao, đi vào chiều sâu. Công tác y tế được quan tâm đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại. Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 95,47%.
Huyện Yên Định Xác định xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên, liên tục, huyện đã chỉ đạo đồng bộ các giải pháp để nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới, đồng thời tổ chức thực hiện đạt chuẩn các tiêu chí huyện nông thôn mới nâng cao theo quy định.
Điều đặc biệt trong năm 2024, Huyện Yên Định
đón nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Đền Đồng Cổ, xã Yên Thọ, huyện Yên Định;
Lễ hội đền Đồng Cổ được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia có ý nghĩa lớn đối với người dân huyện Yên Định; đồng thời, tạo thêm cơ hội phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch. Qua đó, nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống.
Lễ hội đền Đồng Cổ diễn ra hằng năm từ 18-19/4 (tức 14-15/3 âm lịch), nhằm tưởng nhớ công lao của Thần Đồng Cổ từ thời Hùng Vương. Tương truyền khi Vua Hùng mang quân đi dẹp giặc phương Nam, đại quân theo đường núi tiến đến chân núi Khả Lao và nghỉ lại đây. Đêm đến, vua mộng gặp Thần núi và đã xin giúp trống đồng, dùi đồng cùng nhà vua dẹp giặc. Khi đánh trận với giặc, nghe âm vang tiếng trống, tiếng kiếm kích, quân giặc khiếp sợ bỏ chạy. Quân ta thắng trận trở về, vua Hùng vào đền làm lễ tạ ơn và phong thần núi Khả Lao là “Đồng cổ đại vương”, cho lập đền thờ, đúc trống đồng, ngựa đồng rước vào đền thờ phụng.
Lễ hội diễn ra gồm phần lễ và phần hội với các nghi thức rước kiệu, dâng mâm sơn trang hoa quả cúng thần, tế thần với đội ngũ nam tế, nữ tế; các hoạt động văn hóa với màn đánh trống hội, múa lân, đua thuyền... thu hút đông đảo du khách tham dự.
Như vậy, tính đến thời điểm này, huyện Yên Định có 2 lễ hội được công nhận Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia, gồm: Lễ hội Trò Chiềng, xã Yên Ninh và Lễ hội đền Đồng Cổ, xã Yên Thọ.
Hiện nay, huyện Yên Định đang gấp rút chuẩn bị các điều kiện để tổ chức Lễ công bố huyện Yên Định đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2024 và đón nhận Di sản văn hóa Phi vật thể Quốc gia Lễ hội đền Đồng Cổ ngày 26/12/2024.